İlk yazıda İngilizceyi ikinci hatta üçüncü, dördüncü dil olarak öğrenip kullanan, kullanmaya çalışanlardan bahsetmiştim. Bu gruptakileri 'L2' olarak adlandırıyoruz.
Anadil ya da birinci dil olarak kullananlar: L1 -> native speakerYabancı dil, ek dil olarak öğrenip kullananlar: L2 -> non-native speaker
Bu yazıyı okuyanlardan biri olarak siz de büyük bir ihtimalle L2 İngilizce grubunda yer alıyorsunuz.
(L2 Türkçe kullanıcısıysanız ve bu yazıyı Google Translate gibi herhangi bir program sözlüğe başvurmadan rahatça okuyup anlıyorsanız, birçok L2 İngilizce öğrencisinin hayalini Türkçe dilinde gerçekleştirdiğinizi bilmelisiniz.)
Yakın zamana kadar Türkiye gibi birçok ülkede Mr & Mrs Brown örnekleriyle L1 İngilizce konuşanların baz alındığı İngilizcenin adı üzerinde İngilizlerin dili olduğundan dolayı onların konuştuğu biçimde öğrenilmesi görüşü hakimdi. Sadece dil değil kültür de referans noktası olarak alınıyordu. Oxford University Press, Cambridge University Press, BBC gibi kurumların hazırladıkları materyallerde İngilizlerin ikindi çayları, kraliyet ailesinin ritüelleri ders kitaplarında ön plana çıkıyordu. Buna alternatif olarak da bir değer Standart İngilizce Amerikan İngilizcesiydi.
Bu durumun tamamıyla değişmedi ancak İngilizcenin L2 grubu tarafından sadece İngiltere, ABD, Kanada'da büyümüş biriyle iletişim kurmak için kullanmayacağı anlaşıldı ve L2'ler arasında giderek yaygınlaşan bir iletişim dili olduğu baz alınarak eğitim materyalleri ve içerikler hazırlanmaya başladı.
"Dünya İngilizceleri" (World Englishes) kavramı 1980'lerden beri literatürde var.
"Yeni İngilizceler" (New Englishes), "Asya İngilizceleri" (Asian Englishes) gibi kavramlar da aynı şekilde...
ABD, İngiltere, Kanada, Avustralya gibi birkaç ülkenin ötesinde özellikle Asya ve Afrika bölgelerindeki İngilizceler: Singapur İngilizcesi, Nijerya İngilizcesi, Hindistan İngilizcesi, Güney Afrika İngilizcesi, Jamaika İngilizcesi...
Spanglish, Singlish, Franglish, Hinglish, Manglish, Konglish gibi birçok kombinasyon da mevcut.
"Küresel İngilizceler" (Global Englishes) ise görece daha yeni bir kavram...
Dünya (World) ile Küresel (Global) İngilizceler arasındaki fark nedir derseniz ilki İngilizcenin farklı bölgelerde yerelleşmesi sonucu çeşitlilik kazandığını savunurken, diğeri İngilizcenin küresel bağlamda bir iletişim dili haline gelmesi sonucu da ilkinin ötesinde bir çeşitlilik kazandığını savunuyor.
İngilizce dil öğretiminde bu görüşü baz aldığımızda hedefler ve öncelikler de değişmeye başlıyor.
Alışılagelmiş olan "ELT: English language teaching" (İngilizce dil öğretimi) yaklaşımına karşı
"GELT: Global Englishes language teaching" (Küresel İngilizce dil öğretimi)...
Aşağıdaki tabloyu konuyla ilgili bir akademik yayından aldım.
ELT çerçevesinde referans noktası "native English speaker" yani L1 İngilizce grubu iken, GELT hem bu grubu hem de ileri seviyedeki L2 İngilizce grubunu örnek alıyor ve konular Bay ve Bayan Brown'un beş çayının ya da 'İngiltere'de market alışverişi nasıl yapılıyor?'un ötesine geçiyor.
![]() |
Marzieh Sadeghpour & James D’Angelo (2022): World Englishes and ‘Global Englishes’: competing or complementary paradigms?, Asian Englishes, DOI: 10.1080/13488678.2022.2076368 |
Yorumlar
Yorum Gönder